Transakcje trójstronne w praktyce – jak rozliczyć ją prawidłowo

Twoja spółka jest jedną z trzech stron transakcji sprzedaży towarów z podmiotami z różnych krajów członkowskich UE? Sprawdź, jakie ciążą na Tobie obowiązki sprawozdawcze. W tym artykule podpowiadamy, o czym trzeba pamiętać, aby w prawidłowy sposób rozliczyć transakcję trójstronną na gruncie przepisów o podatku VAT.

Jakie są warunki transakcji trójstronnej?

Z transakcją trójstronną spotykamy się przy operacji sprzedaży towarów z udziałem trzech różnych podmiotów z krajów członkowskich UE. Zgodnie z tą procedurą towar fizycznie przekazywany jest od pierwszego podmiotu, do trzeciego – ostatniego w kolejności.

Aby daną transakcję można było uznać za trójstronną, powinny być spełnione poszczególne warunki wyszczególnione w art. 135 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT:

• Uczestnikami są trzy różne podmioty państw członkowskich, będące podatnikami VAT-UE,
• Transakcja trójstronna dotyczy tego samego towaru,
• Fizyczne przemieszczenie towaru odbywa się pomiędzy pierwszym a ostatnim podatnikiem, zachowując przy tym ciąg dostawy tego towaru między pierwszym
  i drugim oraz drugim i ostatnim podatnikiem, wobec czego przepływ towaru jest różny od przepływu faktur,
• Wysyłka bądź transport towaru realizowany jest przez pierwszego lub drugiego
  w kolejności podatnika VAT, lub na ich rzecz, pomiędzy państwami członkowskimi.

W jaki sposób rozliczyć transakcję trójstronną na zasadach ogólnych?

Jeśli w transakcji wewnątrzwspólnotowej bierze udział trzech podatników VAT z różnych państw członkowskich, dokonując dostawy tego samego towaru z zachowaniem kolejności, że:

Firma (B) sprzedaje towar nabywcy (C),

Firma (B) nabywa towar od kontrahenta (A),

Firma (A) dostarcza towar bezpośrednio do kontrahenta (C), (przy czym wysyłka bądź transport realizowany jest przez pierwszego podatnika (A)).

Zastosowanie będą miały poniższe obowiązki podatkowe:

• Firma A dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz firmy B (w deklaracji WDT 0% VAT)
• Firma B dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (w momencie zakończenia dostawy bądź transportu), co obliguje ją do rejestracji do VAT w państwie członkowskim, w którym kończy się transport towaru w celu rozliczenia przez tego podatnika podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i dostawy towaru w tym państwie.
• Transakcja dostawy towaru wykonana przez spółkę B na rzecz spółki C, traktowana jest jako krajowa dostawa w kraju kontrahenta C, ponieważ dostawa ta następuje po wysyłce lub transporcie towaru.

W przypadku, gdy spółka B nabyła towary od spółki A i posłużyła się numerem VAT polskim (z kodem PL), ciąży na niej również obowiązek wykazania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w Polsce, chyba że udowodni opodatkowanie tych towarów w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium państwa kontrahenta C.

Opodatkowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na zasadach uproszczonych

Uproszczona metoda rozliczenia VAT znacząco zmniejsza obowiązki podatkowe, które spoczywają na przedsiębiorcach handlującym towarami w UE. Różnica polega na tym, że jedynym podatnikiem, na którym ciąży rozliczenie podatku VAT jest ostateczny nabywca towaru (C). Oprócz tego podatnik (B) zostaje zwolniony z obowiązku rejestracji do VAT w innym państwie UE.

Bazując na schemacie transakcji zastosowanie, będą miały poniższe obowiązki podatkowe:

• Firma (A) dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz firmy (B)
  (W deklaracji WDT 0% VAT),
• Firma (B) dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dodatkowo zobowiązana jest do wystawienia faktury VAT podatnikowi (C), zawierającą szczegółowe adnotacje (link str. 10) oraz w deklaracji podsumowującej wykazuję WNT od podatnika (A), a także WDT na rzecz podatnika (C),
• Podatnik firmy C rozlicza podatek z tytułu WNT na zasadzie samoobliczenia.

Aby skorzystać z uproszczonej procedury rozliczenia wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, należy spełnić łącznie następujące warunki:

• Dostawa na rzecz ostatniego w kolejności kontrahenta powinna być następstwem WNT u drugiego w kolejności kontrahenta.
• Siedziba lub miejsce zamieszkania drugiego podatnika nie może być jednakowa
  z państwem członkowskim ostatniego podatnika, gdzie finalnie kończy się transport lub wysyłka towarów.
• Obowiązkiem drugiego podatnika jest posługiwanie się tym samym numerem identyfikacyjnym VAT wobec obu kontrahentów.
• Podatnik, który jest ostatni w kolejności zobowiązany jest stosować numer identyfikacyjny VAT państwa, w którym kończy się transport lub wysyłka.
• Drugi w kolejności podatnik wskazuje ostatniego w kolejności podatnika do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów w ramach procedury uproszczonej.