Smart Kontrakt – czym jest i jakie są jego ograniczenia?
Dla wielu osób idea Smart kontraktów (dosłownie inteligentnych umów) jest zupełnie obca, mogą wręcz sądzić, że są one zupełnie bezużyteczne dla przeciętnej osoby. Nic bardziej mylnego, Smart kontrakty mogą być używane przez każdego z nas również na co dzień. Czym są i do czego tak naprawdę służą? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule.
Czym są Smart kontrakty?
Smart kontrakty są niczym innym niż programami stworzonymi najczęściej w oparciu o sieć oraz blockchain Ethereum (ETH), czyli drugiej po Bitcoin największej kryptowaluty. Oczywiście w porównaniu do gier czy aplikacji są to niezwykle uproszczone programy, których formuły można porównać do poleceń warunkowych typu – „Jeśli nastąpi zdarzenie X, wykonaj polecenie Y”. Zatem możemy Smart kontrakt określić jako prostą warunkową umowę.
Co ważne zapis na blockchain jest stosunkowo bezpieczny ze względu na swoją niezmienność i trwałość zapisu. Sam blockchain stanowi ‘stos’ informacji, w którym każda porcja informacji jest zapisana na oddzielnym bloku, przy czym jest to baza informacji zdecentralizowanych, jednocześnie uniemożliwiających dostęp niepożądany przez osobę trzecią. Istotnym jest, że Smart kontrakty i każdy ich zapis może być w dowolnym momencie zweryfikowany przez obie jej strony, zatem nie ma mowy o żadnych zmianach czy edycjach w zakresie już zapisanego i wdrożonego Smart kontraktu, co z kolei wyklucza jakiekolwiek nieprawidłowości w zakresie treści kontraktu.
Jakie ograniczenia mają Smart Kontrakty?
Oczywiście Smart kontrakty mają swoje ograniczenia. Niemożliwe będzie na przykład opisanie na Smart kontrakcie skomplikowanych pojęć wymagających dodatkowej interpretacji. Na ten moment nie ma zatem możliwości zastąpienia klasycznych umów w 100% Smart kontraktami. Mogą one jednak stanowić ich uzupełnienie poprzez automatyzację procesów związanych na przykład z płatnościami. Łatwo można wyobrazić sobie Smart kontrakt, który obsługuje płatność za wykorzystywanie cudzych praw autorskich (na przykład do utworu muzycznego).
Bezpieczeństwo smart kontraktu
Dużym problemem (a zarazem od strony bezpieczeństwa również zaletą) Smart kontraktów jest brak możliwości edycji ich treści po zapisaniu ich na blockchain. Zatem ewentualna edycja samego kodu lub dokonanie poprawek błędów, może okazać się być niemożliwa. Również od strony prawa ochrony danych osobowych, a w szczególności prawa do bycia zapomnianym Smart kontrakt może okazać się być problematyczny. Kolejną istotną kwestią jest pustka regulacyjna – na ten moment nie istnieją praktycznie żadne normy prawne umożliwiające poruszanie się po dość skomplikowanej i nowatorskiej technologii.
Jesteśmy zdania, że pewnego dnia Smart kontrakty będą stanowić element naszej codzienności. Zanim jednak tak się stanie stoi przed nimi wiele wyzwań i problemów, które należy rozwiązać.