Nowe limity transakcji gotówkowych B2B oraz B2C w Polskim Ładzie

Transakcja gotówkowa to nic innego jak rozliczenie finansowe, dokonywane w formie gotówki – w postaci banknotów i monet, polegające na fizycznym obrocie pieniędzmi. Nowe ustawy Polskiego Ładu to zmiany również w tym zakresie, jednak wejdą w życie dopiero na początku 2023 roku. Ustawodawca w celu uszczelnienia systemu podatkowego, obniżył limit transakcji gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami oraz wprowadził ograniczenia w transakcjach dokonywanych z konsumentami. W tym artykule opisujemy najważniejsze ze zmian dotyczących nowych limitów.

Ramy prawne transakcji gotówkowych w Polsce do końca 2022 roku

W Polsce transakcje gotówkowe dokonywane przez przedsiębiorców podlegają określonym limitom, na podstawie artykułu 19. ustawy Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z jego zapisem, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, musi następować za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w przypadku, gdy transakcja przekroczy wartość 15 000 PLN.

Do końca 2022 roku limity te dotyczą tylko transakcji tzw. B2B, czyli dokonywanych między przedsiębiorcami (również pomiędzy przedsiębiorcą krajowym a przedsiębiorcą zagranicznym). Nie dotyczy on jednak  transakcji pomiędzy przedsiębiorcą, a osobą fizyczną (B2C).

To oznacza, że obecnie przedsiębiorstwo, biorące udział w transakcji,  nie może zapłacić gotówką, jeżeli jej  jednorazowa wartość przekracza równowartość 15 000 PLN brutto.  Gdy wartość transakcji (płatności) przekracza 15 000 PLN brutto, płatność musi być zrealizowana w formie bezgotówkowej, czyli z wykorzystaniem rachunku płatniczego.  

W takiej sytuacji przedsiębiorca musi dokonać zapłaty ze swojego rachunku w banku, i przelać środki na konto firmy, od której kupuje towary lub usługi za pomocą zlecenia przelewu, karty płatniczej bądź płatności BLIK.

Nałożony limit 15 000 PLN dotyczy jednorazowej wartości transakcji, bez względu na liczbę płatności dokonanych w ramach tej transakcji. Dotyczy to również transakcji wyrażonych w walutach obcych, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na walutę PLN, według tabeli zawierającej średnie kursy walut obcych ogłoszonych przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Nowe limity transakcji gotówkowych B2B

Od 2023r. w ramach Polskiego Ładu ma zostać zmieniona kwota limitu w transakcjach gotówkowych B2B z 15 000 PLN na 8 000 PLN. To oznacza, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą będzie musiało następować zawsze za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w sytuacjach:

• gdy drugą stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca;
• gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 8 000 PLN lub równowartość tej kwoty;

W przypadku gdyby przedsiębiorca nie dostosował się do powyższych limitów, począwszy od stycznia 2023 roku nie będzie on mogł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatku w części, w której kwota transakcji przekraczająca 8 000 PLN nie została uregulowana za pośrednictwem rachunku bankowego.

W sytuacji, gdy podatnik w 2023 roku zaliczy do kosztów uzyskania przychodów kwotę powyżej 8 000 PLN, a dokona za nią płatność gotówką, będzie zobowiązany:

• do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów;
• do zwiększenia przychodów w przypadku, gdy nie będzie możliwości zmniejszenia kosztów.

Nowe limity transakcji gotówkowych B2C

Polski Ład wprowadza również limity na transakcje gotówkowe pomiędzy przedsiębiorstwami, a konsumentami, czyli osobami prywatnymi – tzw. B2C, które do tej pory nie istniały.

Od 1 stycznia 2023 roku, zgodnie z nowymi przepisami konsument ma obowiązek dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą  przekracza 20 000 PLN lub równowartość tej kwoty.

Niezastosowanie się do tych ograniczeń i przyjęcie przez przedsiębiorcę od konsumenta płatność gotówką na kwotę powyżej 20 000 PLN, sprawia, że kwota ta będzie stanowiła dodatkowy przychód z działalności gospodarczej, a w konsekwencji przedsiębiorca zapłaci dodatkowy podatek od płatności przyjętej gotówką na kwotę przekraczającą 20 000 PLN.

Jak nowe przepisy wpłyną na funkcjonowanie transakcji gotówkowych?

Wprowadzenie takich ograniczeń ma na celu trzy główne założenia:

• zwiększenie zakresu kontroli urzędów skarbowych nad przepływami środków finansowych na rachunkach bankowych przedsiębiorców
• zwiększenie wpływów podatkowych
• zatrzymanie rozszerzania się szarej strefy

Przepisy Polskiego Ładu cały czas się zmieniają. Zapowiadane są kolejne zmiany, część z tych już wprowadzonych, zostanie wycofana, dlatego rekomendujemy śledzenie naszych publikacji na bieżąco.